SEH-arts dr. Yara Basta: ‘Een rustig oud en nieuw is mijn grootste wens voor 2025!’

Voor Yara Basta is een rustig oud en nieuw de grootste wens voor 2025. Zij is de nieuwe voorzitter van de Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA). Traditioneel is de jaarwisseling de drukste avond en nacht op de Spoedeisende Hulpafdeling (SEH) van ziekenhuizen. Overmatig drank en/of drugsgebruik en vuurwerkongelukken zijn de voornaamste redenen voor de grote drukte. Bij de jaarwisseling ’23 - ‘24 hadden ruim 1200 vuurwerkslachtoffers onmiddellijke medische hulp nodig. Een kleine 400 daarvan belandde met ernstig letsel op de Spoedeisende Hulpafdeling van de ziekenhuizen. De overige ruim 800 gewonden werden behandeld op huisartsenposten.

Basta: ‘We zien de komende jaarwisseling met spanning tegemoet. Dat komt door te verwachten ernstige ongelukken met vuurwerk, maar ook drukte vanwege overmatig gebruik van alcohol en/of drugs. De mix van alcohol en drugs leidt vaak tot agressie, niet alleen naar hulpverleners maar ook naar omstanders. Daarnaast zijn mensen onder invloed doorgaans minder voorzichtig met het afsteken van vuurwerk en krijgen ze vaker ongelukken in het verkeer. Op straat, maar ook in het ziekenhuis komt geweld tegen hulpverleners steeds vaker voor. Op de SEH moeten wij steeds vaker de hulp van politie inschakelen om geweld tegen hulpverleners te voorkomen.’

Vuurwerkverbod?
​Basta: Als NVSHA zijn we niet voor een totaal vuurwerkverbod, maar willen wel dat het aantal vuurwerkslachtoffers omlaaggaat. We vragen meer aandacht voor veilige omgang met vuurwerk, want de gevaren worden stelselmatig onderschat. Voorlichting is daarbij een belangrijk instrument, maar alleen voorlichting is niet genoeg. Handhaving is essentieel wil je resultaten bereiken. Gebrek aan capaciteit om te handhaven is een belangrijk knelpunt. Daarnaast vinden wij de grote hoeveelheden in beslag genomen illegaal zwaar vuurwerk zorgwekkend. Meer dan 80% van de slachtoffers tijdens de laatste jaarwisseling vielen door vuurwerk dat in ons land niet mag worden verkocht. Online en vlak over de grens is het echter makkelijk te krijgen. Vuurwerk verwondingen zijn vaak ernstig en de gevolgen langdurig. Wij bereiden ons al weken zo goed mogelijk voor op de jaarwisseling.’

Slachtoffers
​Uit de cijfers over afgelopen jaar blijkt dat jongens en mannen 75% van alle slachtoffers uitmaakten. Ruim de helft van alle slachtoffers was jonger dan 20 jaar. Bijna één op de vijf jongeren die op een SEH werden behandeld moest worden opgenomen in het ziekenhuis. Zorgwekkend is ook het hoge aantal omstanders dat moest worden behandeld.

Jongeren
​Basta: ‘Over de leeftijdsgroep tot 15 jaar maken we ons extra zorgen. Er zijn steeds meer kinderen in de basisschoolleeftijd bij die slachtoffer worden van vuurwerk. Jongeren kunnen de gevaren en de mogelijke gevolgen van als het mis gaat, niet goed overzien. Steeds meer jongeren slagen erin om aan zwaar illegaal vuurwerk te komen. De ernst van de verwondingen – oogletsel of het verlies van een vinger of hand - neemt daardoor toe. Wij vinden dat de verkrijgbaarheid van zwaar en illegaal vuurwerk verder moet worden beperkt. Niet omdat we de mensen geen gezellig feestje gunnen, maar omdat we op de SEH worden geconfronteerd met de soms levenslange gevolgen van het afsteken van zwaar vuurwerk. En dat is verre van gezellig.’